Γράφει ο Νίκος Θεοχαρίδης
Γεια σου μεγάλε και αντίο μεγάλε. Και ίσως σε ξαναδούμε μεγάλε.
Με την συγκίνηση και την αγάπη που έχουμε προς εκείνους τους αγνώστους, γράφουμε και διαβάζουμε για εσένα. Με εκείνη την παράξενη οικειότητα και την αίσθηση απώλειας προς ανθρώπους που δεν γνωρίσαμε ποτέ. Δεν θα το ψάξω. Συμβαίνει. Το έχουμε νιώσει. Ίσως επειδή οι « Μεγάλοι », χαράζουν ένα πνευματικό μονοπάτι καλοσύνης. Και εκεί θέλουμε να συγγενέψουμε μαζί τους.
Ταξιδεύουν στο κοινό μας ταξίδι. Ξεχωρίσανε από εμάς, στις αποστάσεις και τους χρόνους. Μοιράστηκαν όμως κάτι που ξεπερνά τις αποστάσεις και τους χρόνους. Την τέχνη και τα οράματα. Μας έφεραν κοντά τους και τους φέραμε μέσα μας.
Συμβαίνει λοιπόν μια ήπια γλυκιά ανατριχίλα, κάπου στους καρπούς, τους αγκώνες και το στήθος μας, όταν ένας από τους άγνωστους « Μεγάλους » μας, φεύγει.
Ο Lynch μαζί με τις Δίδυμες Κορυφές του και τις Μεγάλες Ευθείες του, με την Άγρια Καρδιά και τη Φωτιά που περπατάει πλάι μας, έκανε το Άλμα.
Aξίζει αυτή η αφορμή να γίνει αιτία συζήτησης για το έργο του Lynch για χρόνια. Θα ήθελα πολύ να σε συζητάμε για καιρό. Για μέρες. Για χρόνια και εποχές. Το εύχομαι. Ίσως και να το κάνω. Να αρχίσω από σήμερα να μιλάω αναλυτικά για τις ταινίες σου.
Ο Lynch έκανε το Άλμα, τράβηξε την κόκκινη κουρτίνα και “πήγε” στις μεγάλες απορίες και τις μεγάλες απαντήσεις.
Κάθε φορά που ένας μεγάλος φεύγει, μας θυμίζει το δικό μας φευγιό. Των αγαπημένων. Και πως πριν φύγουμε, ήρθαμε. Είμαστε εδώ.
Εδώ με τις ταινίες μας. Τις δράσεις μας. Τους πίνακες μας. Τα βιβλία και τους καφέδες μας. Την αγάπη και τις παρέες μας.
Πριν το εκεί… Εδώ.
Μετά το εκεί…Ίσως παραπέρα.
Γεια σου Μεγάλε και Αντίο Μεγάλε.
Και ίσως σε ξαναδούμε Μεγάλε.
Ο David Lynch , εμείς και το Twin Peaks
« Ποιος σκότωσε την Laura Palmer ; »
Η πρώτη ατάκα της σειράς. Ένα κορίτσι νεκρό. Έτσι αρχίζει…
Η μελαγχολία και η ηρεμία των πλάνων. Το intro με τη ζεστή ατμόσφαιρα μας σόμπας αναμένης κοντά στο πρόσωπο σου. Αυτή η υπνωτιστική φόρμα της σκηνοθεσίας. Η υπονομευτική έλλειψη καλών εφέ. Το επίτηδες της προχειρότητας μερικών σκηνών. Τα αργά fade στο μοντάζ, τα dissolve τα ομιχλώδη ατμοσφαιρικά τραγούδια. Εκείνη η ηλεκτρονική αιθέρια τζαζ του Angelo Badalamenti. Η αγωνία μετατρέπεται σε ζέστη. Ηρεμία. Τρόμος μετά. Ερωτήματα.
« Ποιος σκότωσε την Laura Palmer ; »
Το άρθρο δεν θα δώσει ερμηνείες και απαντήσεις. Δεν γνωρίζω αν υπάρχει άλλος σκηνοθέτης με τέτοιο μέγεθος και όγκο ερμηνειών ή θεωρείων για έργο του.
Μιλάω για τον Lynch και το Τwin Peaks επειδή έχει συνδεθεί απόλυτα με εκείνον στο συλλογικό γίγνεσθαι. Επειδή είναι μεγάλος χάρτης του φιλμικού έργου του. Και επειδή μας έφερε σε επαφή με την αίσθηση της παραδοξότητας. Όσο λίγα πράγματα στην τηλεόραση. Όλα τα υπόλοιπα υπέροχα « γιατί » θα τα συμπληρώσετε εσείς. Είναι η δική σας ταύτιση με το έργο του.
TWIN PEAKS 1-2 (1990 - 1991)
Σε αυτόν τον εξιδανικευμένο κόσμο του Lynch ακόμα και οι πράκτορες παραμένουν ρομαντικοί. Ιδανικοί θηρευτές αρωματικών καφέ. Μιλούν σε μαγνητόφωνα, ηχογραφώντας τις σκέψεις τους για εγκλήματα που καλούνται να λύσουν. Όπως μιλούν και για τα ξενοδοχεία και τους καλύτερους καφέδες. Τις πίτες από κεράσι. Οι άνθρωποι ερωτεύονται σερβιτόρες και ζουν θαύματα. Είναι γεμάτοι καλoσύνη και αλτρουισμό. Απολαμβάνουν τα ντόνατς και φιλοσοφούν μαζί με ινδιάνους για το μέλλον του πλανήτη. Ενώ το Ναιτινγκειλ από την Julee Cruise παίζει αιθερικά στα ηχεία. Το οργασμικό ονειρικό υπνωτιστικό Twin Peaks, μας δείχνει την κοινωνία μας.
Αυτές τις κόκκινες κουρτίνες της ζεστής επαρχίας, ανασηκώνει ο Lynch για να μας δείξει τι βρίσκεται μερικές φορές μέσα στα σπίτια. Στις ντουλάπες. Κάτω απο τα δέρματα. Για να μας πει πως το κακό μπορεί να κρύβεται μέσα σε περιβάλλοντα που μοιάζουν ζεστά και γλυκά. Εκεί όμως βρίσκεται και η ευκαιρία να το ξεπεράσουμε. Να λύσουμε τις γονιδιακές μας τάσεις, με πνευματική προσπάθεια. Με διαλογισμό. Με φροντίδα. Με προσευχές. Με χάδια. Με ευχές. Με χιούμορ. Με μνήμη και εμπιστοσύνη σε εκείνο το « Λευκό ».
Ο χορός της Audrey. Η Audrey ίσως, πάντα θα χορεύει, αλλά εμείς πια, δεν θα έχουμε χρόνο και διάθεση να σταματήσουμε να πονάμε ο ένας τον άλλο, για να τη προσέξουμε.
Η Βία μας κρατά μακριά από τον χορό της.
« Ποιος σκότωσε την Laura Palmer ; »
FIRE WALK WITH ME ( 1992 )
O David Lynch θέλει να δώσει μια απάντηση στο κοινό που έμεινε γεμάτο απορροίες απο το φινάλε της δεύτερης σεζόν. Έτσι επιστρέφει με μια ταινία. Για να φωτίσει λίγο την ιστορία.
Έρχεται η φωτιά που περπατά μαζί μας ( Fire Walk With Me) και μας δείχνει τι συνέβη σε εκείνη. Εκείνη την ιδανική άγνωστη. Την ιδανική χορεύτρια. Την ιδανική μαθήτρια. Την ιδανική σερβιτόρα. Την ιδανική πρόσκοπο. Βοηθό έτοιμων γευμάτων. Ιδανική πόρνη. Ιδανική αμαρτωλή. Ιδανική αγαπημένη. Ιδανική σύντροφο. Η Laura. Η πρωταγωνίστρια του είναι βαθύτατα ανθρώπινη. Όπως εμείς. Είναι γεμάτη τραύματα και αντιθέσεις. Σπασμένη σε κομμάτια η προσωπικότητα της. Είναι ένας άνθρωπος αντιφάσεων. Όλοι έχουν διαφορετική άποψη για εκείνη. Και αυτό μας δείχνει γιατί έιναι ιδανική. Επειδή η Laura δεν ήταν καλή. Μόνο. Ούτε μόνο μαθήτρια. Ούτε μόνο ερωμένη. Η Laura ήταν ανθρώπινη.
Η Laura είναι εμείς. Laura.
« Ποιος σκότωσε την Laura Palmer; »
Τζαζ. Ηχώ. Φωνή αηδονιού. Μαύρη Στοά. Λευκή Στοά. Αμήχανο χιούμορ. Τέλειο χιούμορ. Τηλεοπτική παράνοια. Σάτυρα σαπουνόπερας, που τελικά γίνεται σαπουνόπερα, για να γίνει πάλι σάτυρα σαπουνόπερας. Ντονατς. Καφέδες και τσιγάρα. Άνετο Noir. Ξεκούραστες ήρεμες λήψεις. Τραβεστί πράκτορες. Εξωγήινοι. Βιασμοί. Διεφθαρμένα ξενοδοχεία. Δάση ζωντανά.
« Εντάξει ; » Μας ρωτά ο σκηνοθέτης. « Είδατε όλοι τι συνέβη ; Είναι καλύτερα τώρα ; »
TWIN PEAKS 3 THE RETURN
Η σκηνή της πυρηνικής έκρηξης.
Ο χρόνος ανοίγει.
Το κακό θα εισέρχεται πάντα στην γη μέσα από την δράση των ανθρώπων. Λες η μανία μας ανοίγει την πύλη. Μέσα από μανιτάρια ραδιενεργών εκρήξεων, μέσα από συμπαντικές και πολυεθνικές καταστροφές. Μέσα από ανήθικη χρήση τεχνολογιών. Μέσα από δυνάμεις δικές μας, που όμως, είναι μεγαλύτερες απο το μέτρο και την ανθρωπιά μας, το « κακό », θα βρίσκει πάντα ανοίγματα και θα εισέρχεται μέσα μας.
Στα πνευμόνια μας, στην ουσία μας. Στα σπίτια μας στις σχέσεις μας. Κρατά την υπόσχεση του. Ολοκληρώνει την δική μας.
Αυτοκαταστροφή.
Δεν είναι η ερμηνεία που θα δώσουμε. Δεν είναι η επίλυση του αινίγματος.
Είναι τι μας έδειξε. Είναι τι έβαλε στα κάδρα του…
« Εντάξει ; » Μας ρωτά ξανά. « Είδατε όλοι τι συνέβη εικοσιπέντε χρόνια μετά ; »
Η παρακμή και η πολυτέλεια που παρουσίασε στις δυο πρώτες σεζόν, οδηγήσαν στην « Επιστροφή ». Μια σύγχρονη κοινωνία γεμάτη βία αρρώστια, πείνα, όπλα, ναρκωτικά. Η παρακμή και η πολυτέλεια των δυο πρώτων σεζόν μας έφτασαν εδώ. Η παρακμή και η πολυτέλεια και η διαφθορά μιας μικρής κοινωνίας γίνεται ένας ιδανικός καθρέφτης. Για να καθρεφτίσει τις πράξεις μιας μεγάλης κοινωνίας.
Έτσι ξεκινά η σειρά.
« Είναι νεκρή. Τυλιγμένη σε πλαστικό ».
Και ενώ το βασικό ερώτημα είναι πάντα « Ποιος σκότωσε την Laura Palmer ; »
Υπάρχει κάτι ακόμα κρυμμένο καλά. Αναρωτιέμαι… Ποια είναι η Laura Palmer ;
« Είναι νεκρή. Τυλιγμένη σε πλαστικό ».
Είναι η ανθρωπιά μας ;
« Είναι νεκρή. Τυλιγμένη σε πλαστικό ».
Είναι τα έργα μας ;
« Είναι νεκρή τυλιγμένη σε πλαστικό ».
Είναι η ζωή μας ;
« Είναι νεκρή. Τυλιγμένη σε πλαστικό ».
Είναι η ελπίδα μας ;
« Είναι νεκρή. Τυλιγμένη σε πλαστικό ».
Είναι ο πολιτισμός μας ;
………………
« Ποιος σκότωσε την Laura Palmer ; »
Εμείς ; Είναι νεκρή από τους ίδιους τους δημιουργούς της ; Εκείνους που θα έπρεπε να την φροντίζουν ;
Ψάχναμε την κορύφωση εικοσιπέντε χρόνια μετά, ενώ κρυβόταν στο φόντο της σειράς;Ο καθρέφτης ;
Εμείς ;
Το ουρλιαχτό της Laura είναι το ουρλιαχτό που μας προειδοποιεί.
Να σταματήσουμε να την σκοτώνουμε πάντα.
Ξανά και ξανά…
Να σταματήσουμε να μας σκοτώνουμε….
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου