Επιμέλεια Συνέντευξης: Νικολένα Καλαϊτζάκη
Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, ήταν μια αγαπημένη, μοναχική απασχόληση...εγώ συγκεντρωμένη στο έργο μου και στα συναισθήματα μου. Μέχρι σήμερα, είναι το πιο σημαντικό κεφάλαιο της ζωής μου.
Ποια είναι η βασική θεματολογική κατεύθυνση των έργων σας, σε ποιο ρεύμα τα κατατάσσετε, και πόση αξία δίνετε στην τεχνική τους απόδοση;
Στα έργα μου θέλω να υπογραμμίσω τις ελληνικές στιγμές. Την Ελλάδα που αφορά όλους. Στα περισσότερα τοπία μου, υπάρχει η θάλασσα. Η θάλασσα που γεννιέται αδιάκοπα, σαν σύμβολο αρχαίας ψυχής αθάνατης, η θάλασσα που καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος των ονείρων. Η πατρίδα που είναι κυρίως λιμάνια, ακρογιάλια και πέλαγος. Τα έργα μου, όποιο κι αν είναι το θέμα, είναι γεμάτα από μνήμες που χάνονται, όμως είναι τα ίδια κομμάτια που θα σχηματίσουν καινούργιες εικόνες, είναι γεμάτα από στιγμές που πέρασαν, μα εγκυμονούν τις μέρες του μέλλοντος. Το θέμα πάντα είναι η αρχή κι η αφορμή της δημιουργίας ενός έργου. Η αλήθεια είναι ότι πολύ συχνά, στην πορεία, χάνομαι στις φόρμες και τις χρωματικές σχέσεις...Νομίζω ότι ανήκω στην ομάδα των ζωγράφων του εξπρεσσιονισμού, της απόδοσης του συναισθήματος.
Μέσα από την Τέχνη σας επιθυμείτε να περάσετε "μηνύματα", σκέψεις και συναισθήματα στον θεατή ή απλώς μεταφέρετε στον καμβά την "αλήθεια" και την αισθητική σας, αποτυπώνοντας τα όσα σας εμπνέουν, σας απασχολούν και σας εκφράζουν;
Θέλω να δώσω όνομα και μορφή σε κάθε συναίσθημα. Τα σύμβολα μου δεν είναι πάντα κάτι συγκεκριμένο ή σταθερό. Τα κόκκινα ποδήλατα, για παράδειγμα, που ζωγράφιζα μέσα στα κίτρινα σιταροχώραφα, μπορεί να έχουν κάτι από την νοσταλγία της παιδικής ηλικίας, ή την ανάγκη για έναν κόσμο χωρίς βαρβαρότητες, ή την επιθυμία ταξιδιού και εξερεύνησης. Δεν μπορώ πάντα να ερμηνεύω επακριβώς την σημασία των συμβόλων. Οι χαρταετοί, τα μακρινά πλεούμενα, τα άνθη που ντύνουν τα γυμνά σώματα των γυναικών, οι θάλασσες που δεν είναι μόνο θάλασσες που είναι η αγκαλιά της μητέρας, αλλά και ο εχθρός συγχρόνως. Ο θεατής, με την σειρά του, θα διαβάσει με τον μοναδικό του τρόπο και θα ερμηνεύσει το έργο, έτσι ώστε να προσθέσει και εκείνος στην σημασία του. Είναι αναπάντεχα συναρπαστικό. Ο κάθε φιλότεχνος ξέρει να «βλέπει» διαφορετικά.
Ποια είναι, κατά την κρίση σας, τα βασικά χαρακτηριστικά / "ποιότητες", που καθιστούν το έργο ενός εικαστικού καλλιτέχνη ξεχωριστό και τον περνούν στην αιωνιότητα;
Η σημαντική ενός έργου είναι το μήνυμα που περνάει και που θα πρέπει να έχει μαζική απήχηση, αλλά πάνω απ' όλα αυτό που αποκαλούμε ψυχή…
Πόσο σημαντικό είναι για εσάς να αναγνωρίζεται θετικά το έργο σας; Σας δίνει χαρά η ευρεία αποδοχή του; Είναι αυτό το ζητούμενο για τον κάθε σύγχρονο εικαστικό δημιουργό• η κινητήριος δύναμη για να συνεχίζει;
Νομίζω είναι σημαντικό για όλους τους καλλιτέχνες, είναι ένα είδος αποδοχής του ίδιου του εαυτού μας. Αισθάνομαι ότι τροφοδοτώ μια ανάγκη ζωτικής σημασίας. Επίσης είναι η χαρά να μοιράζεσαι κάτι δικό σου, είναι η επικοινωνία. Είναι και δικαίωση για όλες τις προσπάθειες και τους κόπους και τις θυσίες που ίσως χρειάστηκε να κάνεις. Είναι πολύ σημαντικό να ξέρεις ότι τα έργα σου δεν τα βλέπεις μόνο εσύ!
Υπάρχει "καλή" και "κακή" Τέχνη, και αντίστοιχα "καλός" και "κακός" εικαστικός; Η αξιολόγηση της Τέχνης και των εκπροσώπων της και η ταξινόμηση της σε "ποιοτικούς" και "μη" είναι, τελικά, "αντικειμενική" ή "υποκειμενική" υπόθεση που αφορά περισσότερο τα άτομα που εμπλέκονται σε αυτήν (καλλιτέχνες, γκαλερίστες, επιμελητές) παρά το φιλότεχνο κοινό;
Τα πρότυπα αλλάζουν με τις εποχές, οι παραπάνω παράγοντες ισχύουν...
Ποιος θα μπορούσε να είναι ο δικός σας ορισμός για την Τέχνη;
Αίσθηση, συναίσθημα, προβληματισμός. Δηλαδή, η απάντηση στα απειλητικά αδιέξοδα της ζωής μας.
Τι σημαίνει για εσάς το ατελιέ σας; Η έμπνευση συνηθίζει να σας χτυπάει την πόρτα με το φως του ήλιου, ή με το γλυκό σκοτάδι των αστεριών;
Δεν πιστεύω στην έμπνευση. Η βασική προϋπόθεση δημιουργίας νομίζω είναι η πραγματική ζωή, δηλαδή ό,τι μπορείς να προσλαμβάνεις σε βάθος, όσο επώδυνο κι αν είναι. Η ζωή είναι γεμάτη χρώματα, λαμπερά, πλάι σε ζοφερά γκρίζα και παράξενους ενδιάμεσους τόνους. Είναι τρομακτική και μαγική• εκείνη, σε καλεί να ζωγραφίσεις, να εκφραστείς μέσα από την τέχνη. Η ζωή σε παίρνει απ' το χέρι για να σε οδηγήσει στο λευκό τελάρο. Ζωγραφίζω όσο περισσότερο μπορώ, είναι τρόπος ζωής. Και προτιμώ στο φως της μέρας, που δεν αλλοιώνει το χρώμα.
Ποιους εικαστικούς, διαχρονικούς ή και σύγχρονους, Έλληνες και ξένους, θαυμάζετε για το έργο τους;
Θαυμάζω πολλούς καλλιτέχνες και όχι μόνο για το καλλιτεχνικό τους έργο. Με γοητεύουν προσωπικότητες μάλλον αυτοκαταστροφικές, για παράδειγμα οι: Jean Michel Basquiat, Arthur Rimbaud, Frida Kahlo, ίσως γιατί αισθάνομαι μακρυά απ' αυτό (ή τουλάχιστον έτσι νομίζω).
Σε μία μετάβαση στην σφαίρα της φαντασίας και του άπιαστου χωροχρόνου, σε ποια χώρα και σε ποια εποχή θα θέλατε να ζείτε - ως εικαστικός καλλιτέχνης πάλι - και με ποιους διάσημους καλλιτέχνες θα θέλατε να κάνετε "παρέα";
Από απόσταση, ο μύθος των μεγάλων καλλιτεχνών παραμένει αλώβητος. Προτιμώ αυτό.
Πέρα από την Τέχνη, ποια άλλα "ιδανικά" σας δίνουν ζωή, χαρά και νόημα;
Μ' απασχολεί πολύ το περιβάλλον, το οποίο φροντίζω έμπρακτα.
Πώς σας αρέσει να απολαμβάνετε τον ελεύθερο χρόνο σας;
Δεν έχω πολύ ελεύθερο χρόνο, αλλά όσο μπορώ ασχολούμαι με τα φυτά, τα ζώα, το διάβασμα, πεζοπορία, και φυσικά με την συντροφιά των φίλων μου.
***
Η Ειρήνη Κανά γεννήθηκε στα Χανιά και σπούδασε ζωγραφική με τον Π.Τέτση στην ΑΣΚΤ. Αποφοίτησε με Άριστα το 1990. Έχει πραγματοποιήσει 24 ατομικές εκθέσεις σε Ελλάδα, Γερμανία, Κύπρο και περισσότερες από 300 ομαδικές, σε Ελλάδα, Γαλλία, Κύπρο, Γερμανία, Βέλγιο, Ιταλία, Αυστραλία και Κίνα. Έργα της υπάρχουν στο Υπουργείο Πολιτισμού, στην Βουλή των Ελλήνων, στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, στο Μουσείο Γουλανδρή στην Αθήνα και Άνδρο, στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων, στην Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης Μοσχανδρέου στο Μεσολόγγι, στο Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης, στο Μουσείο Ύδρας, στην Εθνική Τράπεζα και στην Eurobank, στον ΟΠΑΠ, στην ΑΓΕΤ Ηρακλής, στην Interamerican και άλλες ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
• Επόμενη προγραμματισμένη έκθεση: Γκαλερί Μυλωνογιάννη, Χανιά (Μάρτιος 2022)
***
*Η Νικολένα Καλαϊτζάκη είναι Ιστορικός της Τέχνης, Επιμελήτρια Εκθέσεων, ΜΑ Δημοσιογράφος και μέλος της AICA Ελλάδος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου