Δεν υπάρχει γυναίκα που κατά κάποιο τρόπο και σε κάποια φάση της ζωής της δεν έχει παρενοχληθεί σεξουαλικά. Από πολύ μικρή ηλικία εξοικειωνόμαστε με την βία, σωματική και λεκτική, και κουβαλάμε μία εσωτερική ντροπή και έναν φόβο καλά ριζωμένο. «Μην γυρνάς μόνη σου το βράδυ», «μην φοράς κοντές φούστες», «μην απαντάς στα όσα σου φωνάζουν στον δρόμο», «μην προκαλείς». Είναι μερικές από τις φράσεις που ακούει μία νέα κοπέλα καθώς μεγαλώνει. Πες μου, ένας άντρας χρειάστηκε ποτέ να ακούσει τα ίδια;
Πρόσφατα η ελληνική κοινωνία συγκλονίστηκε από τις αποκαλύψεις της
Σοφίας Μπεκατώρου περί βιασμού της από τον αντιπρόεδρο της Ομοσπονδίας
Ιστιοπλοϊας. Την Μπεκατώρου ακολούθησαν η διεθνής πολίστρια Μάνια Μπίκοφ και η
κολυμβήτρια τεχνικής κολύμβησης Ραμπέας Ιατρίδου, ενώ στην επιφάνεια έφερε τη
δική της προσωπική ιστορία και η ιστιοπλόος Μαρίνα Ψυχογιού. Ο ασκός του Αιόλου
άνοιξε και οι αποκαλύψεις για ανάλογα περιστατικά δεν έμειναν μόνο στον χώρο
του αθλητισμού. Καταγγελίες έγιναν και από φοιτήτριες της Φιλοσοφικής Σχολής
του ΑΠΘ για σεξουαλική παρενόχληση από καθηγητή τους, ενώ ακολούθησε και
καταγγελία απόφοιτης του Γεωλογικού για καθηγητή της δικής της σχολής. Το
κίνημα εξαπλώθηκε στον χώρο της δημοσιογραφίας, της τηλεόρασης, της
εκπαίδευσης, της πολιτικής, του πολιτισμού.
Πολλές γυναίκες ακολουθώντας το παράδειγμα της Σοφίας αποφάσισαν να
σπάσουν την σιωπή τους. Το κίνημα #metoo, ένα κοινωνικό κίνημα κατά της σεξουαλικής κακοποίησης
και της σεξουαλικής παρενόχλησης που ξεκίνησε το 2006 από την ακτιβίστρια Tarana Burke και έγινε viral μόλις το 2017 μετά την
σύλληψη του Harvey Weinstein ενός ισχυρού άντρα του Hollywood, ήρθε επιτέλους
στην Ελλάδα. Πιο δυνατό και εκκωφαντικό από ποτέ. Με κάθε διάθεση να διαλύσει
αυτόν τον κύκλο της βίας και να αφήσει το σημάδι του.
Οι διαστάσεις του φαινομένου της σεξουαλικής παρενόχλησης είναι
τρομακτικές. Ακόμα πιο τρομακτικό όμως είναι το ποσοστό αποσιώπησης του, με
σχεδόν το 50% των γυναικών να το αποσιωπούν και να μην το αναφέρουν σε κανέναν.
Και όχι μόνο επειδή δέχονται πίεση ή εκβιασμό από τον θύτη αλλά και εξαιτίας
της ίδιας της κοινωνίας και των αντιλήψεων.
Μετά την αποκάλυψη του περιστατικού ακούστηκαν φράσεις όπως «σιώπησε με
αντάλλαγμα την καριέρα της», «γιατί το είπε τώρα και όχι τότε», «γιατί τον
ακολούθησε στο δωμάτιο του», «μεγάλη κοπέλα ήταν, όχι κανένα παιδάκι». Άλλοι
περισσότερο δύσπιστοι επιτέθηκαν και στο ίδιο το κίνημα λέγοντας ότι είναι απλά
ένας τρόπος να λάβουν οι συγκεκριμένες γυναίκες δημοσιότητα. Και το χειρότερο
από όλα είναι ότι πολλές από αυτές τις δηλώσεις τις έκαναν γυναίκες. Και αυτές οι αντιδράσεις είναι ακριβώς ο λόγος
που μία γυναίκα δεν μιλά. Ο λόγος που το είπε τώρα και όχι τότε.
Η κοινωνία συνηθισμένη να κουκουλώνει ανάλογα περιστατικά, να δείχνει
ανοχή, να μην τιμωρεί, να ρίχνει ευθύνες στο ίδιο το θύμα προσθέτει με τη σειρά
της το λιθαράκι της στη συντήρηση αυτού του φαινομένου. Το θύμα με κίνδυνο να
εκτεθεί και να μην ακουστεί, διαλέγει την σιωπή. Προτιμά να υποφέρει κρυφά
ακόμα και να κατηγορεί τον εαυτό του για αυτό που του συνέβη, συχνά με σοβαρές
επιπτώσεις στην ψυχική και σωματική του υγεία. Ο χρόνος της καταγγελίας είναι
πολύ σχετικός και ορίζεται από το θύμα. Πρέπει το θύμα να βρει τη δύναμη να
μιλήσει. Και η κοινωνία πρέπει να ακούσει. Και να πράξει ανάλογα.
Για αυτό ακριβώς το κίνημα #metoo πρέπει να εξαπλωθεί ακόμα περισσότερο και να
παρακινήσει κορίτσια και γυναίκες που ζουν με τον φόβο να βγουν ανοιχτά και να
μιλήσουν για αυτό. Να ανακτήσουν την
δύναμή τους, τη ζωή τους, τη φωνή τους. Να αναγκάσουν την κοινωνία να δει το
πρόβλημα. Να αναγκάσουν την κοινωνία να ακούσει. Να αναγκάσουν την κοινωνία να
αλλάξει. Για να μην υπάρχουν κι άλλες Σοφίες, και άλλες Ελένες, και άλλες
Μαρίες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου