«Η Βασιλική Πανταζή στο Εικαστικό Ημερολόγιο» της Νικολένας Καλαϊτζάκη

 Επιμέλεια συνέντευξης: Νικολένα Καλαϊτζάκη

Η Βασιλική Πανταζή διαμένει στην Αθήνα και είναι ζωγράφος με σπουδές στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Αθήνας, αλλά και στην Φιλοσοφική Σχολή της Θεσσαλονίκης. Όταν είναι καλοκαίρι αγαπάει τις έναστρες νύχτες, κι όταν είναι χειμώνας, τις εργατικές κλειστές μέρες. Προτιμά την θάλασσα, παρά το βουνό, και αν είχε να διαλέξει ανάμεσα στον ήλιο και την σελήνη, σίγουρα, θα προτιμούσε το δεύτερο. Το αγαπημένο της είδος μουσικής είναι η εναλλακτική ροκ και το αγαπημένο της τραγούδι είναι μάλλον το: «Fifteen Feet of Pure White Snow» του Nick Cave. Αν είχε να διαλέξει ανάμεσα στο κόκκινο και το κίτρινο χρώμα, θα επέλεγε το κίτρινο. Το μαύρο έναντι του λευκού και το γαλάζιο χρώμα πάλι. Το αγαπημένο της φαγητό είναι τα ψαράκια της Αίγινας τα ψαρεμένα και το αγαπημένο της στέκι το «Μόντακιου» στην στοά Κοραή. Πάμε λοιπόν να την γνωρίσουμε!

Στη ζωή, θα λέγαμε, πως υπάρχουν, δύο κατηγορίες ανθρώπων: οι αισιόδοξοι και οι απαισιόδοξοι. Εσείς, σε ποια κατηγορία ανήκετε;

Δεν χρησιμοποιώ την φράση «όλα θα πάνε καλά». Όμως αυτόματη αντίδραση μου, όταν υπάρχει πρόβλημα ή εμπόδιο, είναι να βρω λύση, να ψάξω τις εκδοχές. Κι αν δεν βρεθεί λύση, να αλλάξω λίγο την οπτική, να το δω αλλιώς. Στους αισιόδοξους τελικά;

Ποια θεωρείτε πως είναι τα δύο (περισσότερο) απαραίτητα συστατικά της ζωής;

Η περιέργεια. Που δε σ’αφήνει ποτέ. Να γνωρίσεις τους άλλους, τον εαυτό σου, τον κόσμο, την φύση, τις πόλεις, τις μουσικές…Να είσαι σε εγρήγορση, όπως στα ταξίδια ή σε μία καινούργια κατάσταση. Και η αγάπη. Που στρογγυλεύει, που οξύνει, που δίνει νόημα σε ό,τι γνωρίζεις.

Η ενασχόληση σας με την Τέχνη σας γεμίζει στο 100%; 

Αν το δω ανάποδα, μπορώ, χωρίς να ζωγραφίζω, να φωτογραφίζω, να βλέπω ταινίες, να ακούω μουσική;  Μπορώ χωρίς να γίνεται αυτό κάθε μέρα; 100% σημαίνει ότι δεν χρειάζομαι τίποτα άλλο; Φυσικά και χρειάζομαι.

Ποια άλλα πράγματα, πέρα από την Τέχνη, σας χαρίζουν αυτό το πολύτιμο αίσθημα της πληρότητας;

Οι σχέσεις με τους ανθρώπους, τα συναισθήματα. Η προσπάθεια να κρατήσω το μυαλό μου ανοιχτό. Η αξία που δίνω σε έναν άνθρωπο. Η αξία που δίνω σε ένα δέντρο. Η αίσθηση ότι είμαι μέρος και όχι κέντρο. Βοηθάνε όλα αυτά.

Ζωγραφίζετε καθημερινά; 

Όταν έρθει η στιγμή να ζωγραφίσω, το μεγαλύτερο μέρος της εικόνας έχει πάρει μορφή. Αυτό γίνεται την ώρα που περπατάω, που ταξιδεύω, που είμαι στο σινεμά, που βγάζω φωτογραφίες. Κάθε  μέρα όλα πλάθονται και περιμένουν την ώρα τους. Επομένως, ναι, ζωγραφίζω καθημερινά.

Τι σημαίνει για εσάς το ατελιέ σας; 

Ο προσωπικός μου χώρος. Μεταμορφώνεται συνεχώς. Δεν περιορίζεται, δεν είναι σταθερός. Μπορώ να στήσω παντού ένα εργαστήριο. Αρκεί ένα τραπέζι και μερικά υλικά. Στην ανάγκη αρκεί ένα άδειο, άσπρο τετράδιο και ελάχιστα υλικά.

Η δημιουργία συνυπάρχει με την μοναχικότητα; 

Χωρίς μοναξιά δεν μπορεί να υπάρξει δημιουργία. Αυτή είναι η μία κατάσταση. Η άλλη διαμορφώνεται όταν οι συνθήκες δεν το επιτρέπουν. Τότε δημιουργείς γύρω σου ένα θερμοκήπιο και τα αφήνεις απ’έξω όλα, όπου κι αν βρίσκεσαι. Μ’αρέσει η φράση του Πικάσο: «έχω φτιάξει για λογαριασμό μου μια μοναξιά, που δεν την υποψιάζεται κανείς».

Ποια είναι η βασική θεματολογική κατεύθυνση των έργων σας;

Άνθρωποι, πουλιά, μικρά φυτά, οθόνες, έλικες, κινητά τηλέφωνα, φορτιστές, έναστρος ουρανός, παγάκια, αρκούδες, πέρδικες, κυλιόμενες σκάλες, πεζοδρόμια, ξύστρες…Μ’αρέσει να βάζω μαζί φύση και τεχνολογία σε ανοίκειους μερικές φορές συνδυασμούς.

Πόσο εύκολη είναι για εσάς η διαδικασία της έκθεσης του εαυτού σας, μέσω των έργων σας, στις γκαλερί και στους διάφορους χώρους πολιτισμού δεδομένου ότι πολλοί εικαστικοί καλλιτέχνες δηλώνουν πως δεν τα πάνε καλά με τα "φώτα της δημοσιότητας" αλλά και με τις "δημόσιες σχέσεις" (;)

Μέσω των έργων εκθέτει κανείς τον εαυτό του. Αυτό για μένα δεν είναι δύσκολο, όταν το έργο έχει καταφέρει να πει αυτά που θέλω. Η άλλη έκθεση, μέσω δημοσίων σχέσεων, δεν έχει μεγάλη σημασία και σε μεγάλο βαθμό δεν με αφορά.

Έχετε "ζηλέψει" ποτέ το έργο κάποιου συναδέλφου σας;

Ναι! Το έργο του Απόστολου Γεωργίου, ας πούμε. Για πολλά έργα του έχω σκεφτεί: «θα ήθελα να το είχα ζωγραφίσει εγώ». Έχω «ζηλέψει» πολύ και τις παραστάσεις του Δημήτρη Παπαϊωάννου. Δεν είναι μόνο χορός, ζωγραφική είναι.

Παραθέστε μου τρεις Έλληνες και τρεις ξένους εικαστικούς καλλιτέχνες που θαυμάζετε.

Απόστολος Γεωργίου, Νίκος Αλεξίου, Σίλεια Δασκοπούλου. Do-Ho-Suh, Mona Hatoum, Shirin Neshat.

Περιγράψτε μου, εν συντομία, την καθημερινή σας ρουτίνα, από το πρωί έως το βράδυ.

Ξυπνάω πάντα με ξυπνητήρι. Ελαστικό. Από 6.30 μέχρι 8.30. Μια ώρα μετά, περπάτημα μισής ώρας μέχρι το μετρό. Στον δρόμο φωτογραφίες και συνεχείς αλλαγές πορείας. Στο εργαστήριο, στο Θησείο, μέχρι τις 7.00 ή 8.00 το βράδυ. Στις ενδιάμεσες ώρες όλα είναι πιθανά (δουλειά, προετοιμασία δουλειάς, καφές με φίλους...). Το βραδάκι, ιδανικά, σινεμά. Αλλιώς, η ίδια πορεία, αντίστροφα, προς Καισαριανή. Φωτογραφίες, περπάτημα και λίγο μετρό.

Αντιστροφή της συνέντευξης:

Β.Π.: Αν μπαίνατε στην "μηχανή του χρόνου (προς το παρελθόν ή προς το μέλλον) ποιου καλλιτέχνη την έκθεση θα θέλατε να επιμεληθείτε;

Ν.Κ.: Της Frida Kahlo! Θα ήθελα τόσο να την γνωρίσω!

Β.Π.: Σε ποιο έργο, σύγχρονο ή άλλης εποχής, θα θέλατε να βρίσκεστε μέσα - ως μοντέλο ή πηγή έμπνευσης του καλλιτέχνη -;

Ν.Κ.: Θα ήθελα να ήμουν μούσα του Amedeo Modigliani σε έναν, τόσο δα, μικρών διαστάσεων, καμβά.

Β.Π.: Η στενή σας επαφή με την Τέχνη, ως Ιστορικός της Τέχνης και Επιμελήτρια εκθέσεων, πόσο κοντά στην πλευρά του καλλιτέχνη σας φέρνει; Αν ήσασταν η ίδια καλλιτέχνης θα θέλατε να είστε ζωγράφος, γλύπτρια, φωτογράφος, περφόρμερ ή σκηνογράφος;

Ν.Κ.: Μεγάλωσα με μητέρα εικαστικό και πατέρα συλλέκτη σε ένα σπίτι που θύμιζε πινακοθήκη. Αγαπώ τους καλλιτέχνες όπως τη μητέρα μου. Παρότι κάποιοι τους βρίσκουν περίεργους, εγωκεντρικούς και γεμάτους ιδιορρυθμίες, εγώ νιώθω τρομερή οικειότητα με όλα αυτά. Ίσως αυτά τα χαρακτηριστικά να τα έχω και η ίδια. Από τη μεριά μου, ως επιμελήτρια, στόχο έχω να προβάλλω τους καλλιτέχνες και το έργο τους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Αν ήμουν η ίδια καλλιτέχνης θα ήμουν ζωγράφος και θα έφτιαχνα σουρεαλιστικά έργα μικτής τεχνικής σε μεγάλους καμβάδες.

 *Η Νικολένα Καλαϊτζάκη είναι Ιστορικός της Τέχνης, Επιμελήτρια Εκθέσεων,

ΜΑ Δημοσιογράφος και μέλος της AICA Ελλάδος

https://nikolenakalaitzaki.wordpress.com