Πριν ξεκινήσω να γράφω για το συγκεκριμένο βιβλίο, θα ήθελα να αναφέρω ότι είναι η δεύτερη μου επαφή με τον Τσέχωφ (η πρώτη ήταν μέσα από το διήγημα ''Η κυρία με το σκυλάκι'', επίσης φέτος) και συνειδητοποιώ ότι τον είχα παρεξηγήσει. Σαν όνομα τον γνώριζα από τον ''Βυσσινόκηπο'' (τον οποίο και δεν έχω διαβάσει) και για κάποιο λόγο θεωρούσα ότι επειδή είναι κάτι κλασικό και πολυσυζητημένο, θα είναι κάτι δύσκολο για το πεζό μυαλό μου. Τον είχα στο μυαλό μου κοντά στον, επίσης Ρώσο, Ντοστογιέφσκι, που δεν τον λες και απλό. Αυτό ως τροφή για σκέψη σχετικά με το βάρος του χαρακτηρισμού ''κλασικός'' και την, καμιά φορά, αποτρεπτική του λειτουργία (ιδίως για νεαρούς αναγνώστες) (για περισσότερα σχετικά με την άποψή μου για το ιδεολογικό βάρος του όρου ''κλασικός'' βλ. Τα παράπονα μιας νεαρής αναγνώστριας ).
Διαβάζοντας λοιπόν το σύντομο αλλά κατατοπιστικότατο βιογραφικό στο τέλος της συγκεκριμένης έκδοσης και έχοντας ανέκαθεν μια τάση να αναζητώ τα αυτοβιογραφικά στοιχεία καθώς και τον τρόπο που η ζωή του συγγραφέα μετουσιώνεται στα έργα του, δεν μπόρεσα να μην κάνω κάποιες συνδέσεις. Προσωπικά ένιωσα ότι στο πρώτο διήγημα με τίτλο "Ο Βάνκα", και στη συνέχεια στο δεύτερο διήγημα με τίτλο "Τ' αγόρια", όπου ο πρωταγωνιστής είναι ένα νεαρό παιδί που βρίσκεται μακριά απ' την οικογένειά του, αντικατοπτρίζεται η ψυχολογική κατάσταση του νεαρού Τσέχωφ, ο οποίος έζησε τρία χρόνια μακριά απ' την οικογένεια του όσο φοιτούσε στο Γυμνάσιο ενώ ταυτόχρονα εργαζόταν για να βιοποριστεί. Μάλιστα στο δεύτερο διήγημα ο πρωταγωνιστής έχει ακριβώς αυτή την ηλικία και η ιστορία ξεκινά με εκείνον να επιστρέφει στο πατρικό του από άλλη πόλη ενώ ο πατέρας είναι ένας πρόσχαρος και καλόκαρδος άνθρωπος, γεγονός που δεν συνάδει με το πορτρέτο που προκύπτει απ' το βιογραφικό του συγγραφέα. Βλέπουμε δηλαδή τα βιώματα του Τσέχωφ σχετικά με την επιστροφή στο σπίτι άλλοτε να μεταφέρονται στο χαρτί ως μια επιθυμία που δεν ικανοποιήθηκε ποτέ, καθιστώντας το (πρώτο) διήγημα της συλλογής μια κραυγή αγωνίας και φόβου για κάθε παιδί που ζει σε αντίστοιχες συνθήκες βιοπάλης, ενώ άλλοτε ως μια επιθυμία που ικανοποιήθηκε σε συνδυασμό με ένα ζεστό σπιτικό και μια αγαπημένη οικογένεια (δεύτερο διήγημα). Τα αναφέρω όλα αυτά ως ένδειξη των πολλαπλών τρόπων που μπορεί η ζωή να αποτελέσει λογοτεχνική έμπνευση!Επέλεξα να μην αναφερθώ ξεχωριστά στις υποθέσεις των 5 διηγημάτων καθώς λόγω της μικρής τους έκτασης (75 σελίδες, 95 μαζί με τα βιογραφικά στοιχεία) δε θα άφηνα τίποτα στη φαντασία του αναγνώστη που διαβάζει αυτό το κείμενο.
Θα αναφέρω μόνο ότι όλα τα διηγήματα θίγουν ποικίλα κοινωνικά ζητήματα που, κατά τη γνώμη μου, δεν έχουν τόσο ως στόχο να ψυχαγωγήσουν ή να διασκεδάσουν αλλά να προβληματίσουν και να ευαισθητοποιήσουν, αξιοποιώντας τη γιορτή των Χριστουγέννων ως έναν παράγοντα που κάνει πιο αισθητή την απουσία (ανθρώπων, χρημάτων, ανθρωπιάς κλπ.). Σε όλα τα διηγήματα λοιπόν γίνεται φανερό το ενδιαφέρον του συγγραφέα για την κοινωνία καθώς και η προσπάθειά του να υπερασπιστεί με την πένα του τους λιγότερο "τυχερούς", ακολουθώντας την γραμμή που εφάρμοσε και στην προσωπική του ζωή.
Πριν κλείσω αυτό το κείμενο, θα ήθελα να κάνω και άλλη μια επισήμανση. Πρόσφατα άκουσα μια ομιλία από έναν επιμελητή μεγάλων πανεπιστημιακών εκδόσεων και παλιό τυπογράφο για την διαφορά μεταξύ ''καλού κειμένου'' και ''καλού βιβλίου''. Όταν αναφερόμαστε σε ένα καλό βιβλίο, συμπεριλαμβάνουμε και την ίδια την έκδοση (εξώφυλλο, σελιδοποίηση, γραμματοσειρά κλπ.). Με αφορμή αυτή την εύστοχη, κατά τη γνώμη μου, επισήμανση, θα ήθελα να σχολιάσω την παρούσα έκδοση με τις λίγες γνώσεις που έχω επί του θέματος καθώς και την καθαρά υποκειμενική μου αντίληψη για την καλαισθησία. Πρόκειται, κατά τη γνώμη μου πάντα, για μια αρκετά προσεγμένη έκδοση, σκληρόδετη, με εξώφυλλο που παραπέμπει σε παλιότερες μορφές εικονογράφησης που θυμίζουν ζωγραφικούς πίνακες και απέχουν πολύ από τα σημερινά προερχόμενα από υπολογιστή και χιλιοεπεξεργασμένα εξώφυλλα που χαρακτηρίζονται συχνά από έντονα και φωτεινά χρώματα. Εδώ βλέπουμε μια πιο διακριτική επιλογή όπου κυριαρχούν χρώματα όπως μπλε σκούρο και μπορντό στο εξώφυλλο, άσπρο, μπλε και καφέ στην εικόνα. Σχετικά με το μέγεθος του βιβλίου, δε θα κρύψω ότι το περίμενα εκτενέστερο. Παρόλα αυτά, λαμβάνοντας υπόψη τη γραμματοσειρά και την έκταση των διηγημάτων (το μεγαλύτερο είναι 15 σελίδες), νομίζω ότι πρόκειται για μια έκδοση φτιαγμένη να αξιοποιηθεί τόσο από μικρούς όσο και από μεγάλους.
Αυτά λοιπόν από εμένα. Σας εύχομαι καλή αναγνωστική απόλαυση και Καλά Χριστούγεννα!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου