Αφιέρωμα | 28η Οκτωβρίου | Χαριτίνη Ξύδη

 Αυτή την εποχή όσοι ακούνε λαϊκά ξεχωρίζουν εύκολα. Είναι εκείνοι που μέσα στα στριμωγμένα διαμερίσματα, των κεντρικών λεωφόρων, -όπως η Κωνσταντινουπόλεως, η Αλεξάνδρας, η Πέτρου Ράλλη-, έχουν μεγάλα εικονοστάσια που το καντήλι καίει πάντα για τους αγίους και τους νεκρούς τους. Είναι οι ίδιοι που, στις εθνικές επετείους, ενώ έχουν προδοθεί φρικτά από τον τόπο τους, βρίσκουν το σθένος, την περηφάνια και το κουράγιο, να υψώσουν στα στενά μπαλκόνια τους, στα ταλαιπωρημένα παράθυρά τους, τη σημαία της πατρίδας. Στέκομαι με δέος και τα παρατηρώ και σκέφτομαι πως χρειάζεται -και καμιά φορά αρκεί- μια μικρή ρωγμή από ελπίδα ή καλή διάθεση για να σωθεί η παρτίδα. Αλλά ακόμη κι αν δε σωθεί, πάλι χρειάζεται. Ίσως και πάλι αρκεί. Σ’ αυτά τα άγρια χρόνια της απελπισίας και της συντριβής, που διανύουμε, μνημονεύω καθημερινά αγαπημένους μου λαϊκούς τραγουδιστές· στη μεγάλη πλειοψηφία τους, αλαφροΐσκιωτες ψυχές που για διάφορους λόγους βασανίστηκαν, περίπου, όπως βασανιζόμαστε και εμείς, αλλά κατάφεραν μέσα στα τόσα δεινά, να διασώσουν την αξιοπρέπεια και την ανθρωπιά τους. Να κρατήσουν ψηλά και άσπιλο το φρόνημά τους. Σήμερα, περπατούσα αργά, σε έναν τέτοιο λαϊκό συνοικισμό, στη «φαβέλα» της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης του Περάματος, με τα χαμηλά σπίτια, τις αυτοσχέδιες πινακίδες για τα ονόματα των δρόμων, χωρίς καμία συγκοινωνία, με τις απότομες και συχνά επικίνδυνες κλίσεις του εδάφους, αλλά, και τους ολάνθιστους κήπους, με τις νεραντζιές, τις τριανταφυλλιές, τις φρέζες, τα χαμομήλια και τις ανεμώνες, παρόλο που το νερό είναι ακόμα λιγοστό εκεί· στο φτωχικό μπαλκόνι κυμάτιζε η ελληνική σημαία κι από το ραδιόφωνο ερχόταν ο γλυκός ήχος του μπουζουκιού. Μ’ έπιασε τότε ρίγος και μαζί ένα γέλιο σαν εκείνο που σε πιάνει τις πιο ακατάλληλες ώρες· στους χωρισμούς, στις απώλειες, στις κηδείες, στις κρίσιμες εξετάσεις, στις απογνώσεις. Όσοι ακούμε λαϊκά τα χρειαζόμαστε κάτι τέτοια. Κάποτε κιόλας μας αρκούν. Γιατί όσο φαρμάκι και να μας έχει ποτίσει αυτός ο τόπος, τα λαϊκά τραγούδια το κάνουν ροδόσταμο. 

Χρόνια πολλά στην πατρίδα μας!