8 Μαρτίου | Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας | Μαρία Νάστου

                Διεθνής Ημέρα Γυναίκας

  Το 1977 θεσπίστηκε για πρώτη φορά από τη γενική συνέλευση του ΟΗΕ η 8^η Μαρτίου, ως Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας. Η ημέρα αυτή έχει ως σκοπό την ανάδειξη των προβλημάτων των γυναικών και ταυτόχρονα την προώθηση των δικαιωμάτων των γυναικών. 

Όλα ξεκίνησα πολύ πριν το 1977, όταν στις 28 Φεβρουαρίου 1909 εορτάστηκε για πρώτη φορά και θεσπίστηκε η Εθνική Ημέρα της Γυναίκας, μία πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού κόμματος των ΗΠΑ. Αφορμή αποτέλεσε  ένα γεγονός που συνέβη στη Νέα Υόρκη, το 1857,όταν εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας ζήτησαν καλύτερες συνθήκες εργασίας. Σήμερα υπάρχει μία μερίδα Αμερικανών ιστορικών, οι οποίοι αμφισβητούν αυτό το γεγονός και το χαρακτηρίζουν ως μύθο.

  Ξεκινώντας ,λοιπόν, από τις ΗΠΑ το 1909, το 1910 ακολούθησαν και άλλα κράτη θέλοντας η ημέρα της Γυναίκας να γίνει διεθνής με σκοπό την ανάδειξη των δικαιωμάτων της γυναίκας και την ισότητα των δύο φύλων. Τότε το πρώτο ζητούμενο όλων των γυναικών ήταν το δικαίωμα της ψήφου.

  Στις 19 Μαρτίου 1911 η ημέρα της Γυναίκας Εορτάζεται πρώτη φορά σε Αυστρία, Δανία, Γερμανία και Ελβετία. Οι γυναίκες ζητούν και στις τέσσερις αυτές χώρες το δικαίωμα ψήφου και την ανάδειξη γυναικών σε δημόσια αξιώματα. Παράλληλα, στις ΗΠΑ η ημέρα συνεχίζει να εορτάζεται κάθε τελευταία Κυριακή του Φεβρουαρίου. Το 1914 στη Γερμανία η ημέρα αυτή εορτάζεται πρώτη φορά στις 8 Μαρτίου. Το 1917 και μετά από παρότρυνση της φεμινίστριας Αλεξάνδρα Κολοντάι ο Λένιν καθιερώνει την 8^η Μαρτίου ως αργία. Σε αργία μόνο για τις γυναίκες καθιερώνεται η 8^η Μαρτίου στην Κίνα μετά την επικράτηση των κομμουνιστών του Μάο Τσε Τουνγκ.

  Η ημέρα αυτή άρχισε γρήγορα να χάνει το πολιτικό της υπόβαθρο και να εορτάζεται ως μία μέρα συμπάθειας προς της γυναίκες με την προσφορά δώρων και λουλουδιών.

  Τη δεκαετία του ’60 στη Δύση παρουσιάζει άνοδο το φεμινιστικό κίνημα, το οποίο ενίσχυσε την ημέρα της Γυναίκας και τελικά θεσπίστηκε το 1977 από τον ΟΗΕ να εορτάζεται κάθε χρόνο.

Η θέση της γυναίκας στην Ελλάδα

  Χρειάστηκαν αρκετές δεκαετίες γυναικείων διαμαρτυριών, για να μπορέσουν οι γυναίκες στην Ελλάδα να αποκτήσουν δικαίωμα ψήφου. Πρώτη φορά δίνεται το δικαίωμα στις γυναίκες να ψηφίσουν στις δημοτικές εκλογές στις 11 Φεβρουαρίου 1934. Εκλογικό δικαίωμα δεν δόθηκε σε όλες τις γυναίκες παρά μόνο σε όσες είχαν κλείσει τα 30 έτη και ήταν απόφοιτοι Δημοτικού. Το 1953 σε επαναληπτικές βουλευτικές εκλογές στη Θεσσαλονίκη εκλέγεται η πρώτη Ελληνίδα βουλευτής, Ελένη Σκούρα.

  Τελικά οι γυναίκες καταφέρνουν να ψηφίσουν για πρώτη φορά σε βουλευτικές εκλογές το 1956, διότι και ενώ θα έπρεπε να είχαν ψηφίσει ήδη από το 1952 δεν εγράφησαν τελικά στους εκλογικούς καταλόγους. Σχεδόν 100 χρόνια μετά την αναγνώριση του πολίτη στις γυναίκες και την κατοχύρωσή του στο  Σύνταγμα το 1864, οι γυναίκες κατορθώνουν να κατοχυρώσουν το δικαίωμα του «εκλέγειν» και «εκλέγεσθαι» 1956.

  Σημαντική στιγμή για τη  θέση της γυναίκας στην Ελλάδα, αποτελεί η 29^η Ιανουαρίου 1983, όπου αναγνωρίζει στις γυναίκες πρώτη φορά ίσα δικαιώματα. Αυτή η κομβική στιγμή είχε φυσικά ως συνέπεια την αλλαγή του οικογενειακού δικαίου στη χώρα μας. Έτσι καταργείται για πρώτη φορά ο θεσμός της προίκας, αλλά και η υποχρέωση των γυναικών -ως τότε- να αλλάζουν επίθετο μετά το γάμο. Επίσης, είχε καθιερωθεί η ανατροφή των παιδιών με βάση τις δεξιότητές τους και όχι με βάση το φύλο. Καθιερώνονται ,επιπλέον ,το συναινετικό διαζύγιο και τα ίσα δικαιώματα των παιδιών που αποκτήθηκαν χωρίς γάμο, με εκείνα που αποκτήθηκαν εντός γάμου.

  Στο σήμερα και με βάση τον δείκτη Ισότητας των  Φύλων στην Ε.Ε η Ελλάδα φαίνεται να κατέχει την τελευταία θέση συγκεντρώνοντας μόλις 50 βαθμούς, με πρώτη τη Σουηδία, η οποία συγκεντρώνει 82,6 βαθμούς. Βάσει των μετρήσεων η Ελλάδα φαίνεται να επιδείνωσε τα ποσοστά στους τομείς χρήμα, υγεία και χρόνο κατά τη δεκαετία 2005-2015.

  Όλα αυτά λοιπόν θα πρέπει να μας κάνουν φέτος την ημέρα της γυναίκας-και καθημερινά- να σκεφτούμε την ισότητα των φύλων και τα δικαιώματα των γυναικών, τα οποία κατακτήθηκαν παγκοσμίως με δεκαετίες αγώνων και να μην είναι μία ακόμη μέρα μόνο προσφοράς λουλουδιών και δώρων.