"Βρήκα μέσα στα μάτια σου τα μεγάλα ταξίδια που δεν έκαμα" | Κατερίνα Καλαμπάκα

Ο Νικηφόρος Βρεττάκος έφυγε από τη ζωή σαν σήμερα από καρδιακή προσβολή το 1991. Υπήρξε σπουδαίος ποιητής με πλούσιο πεζογραφικό και δοκιμιακό έργο. Στην πλάτη του τον βάραιναν το Α' Κρατικό βραβείο, το βραβείο Ουράνη, τέσσερις υποψηφιότητες για Νόμπελ Λογοτεχνίας κ.α. Λογοτεχνικά τον τοποθετούμε στην Γενιά του '30, διότι τότε ξεκίνησε να γράφει υπνωτισμένος από τον μοντερνισμό και την νεωτερικότητα της εποχής. Όμως, πολλοί μελετητές δεν βρίσκουν ικανοποιητικές ομοιότητες (πολιτικές, λογοτεχνικές, κοινωνικές) μεταξύ εκείνου και των "αρχηγών" εκείνης της γενιάς.

Γεννήθηκε σ' ένα χωριό της Λακωνίας κι υπήρξε συμμαθητής με τον Γιάννη Ρίτσο. Όταν τελείωσε το σχολείο μετακόμισε στην Αθήνα για σπουδές όμως δεν μπόρεσε να ανταπεξέλθει στις οικονομικές υποχρεώσεις με αποτέλεσμα να δουλεύει χειρωνάκτης και μη λέει όχι σε καμία δουλειά, που βρέθηκε στον δρόμο του. Το 1929 θα εκδοθεί η πρώτη του ποιητική συλλογή και θα τραβήξει όλα τα βλέμματα του λογοτεχνικού κύκλου πάνω του και πρώτα απ' όλα του Κωστή Παλαμά. Το βιβλίο του "Ο πόλεμος" λογοκρίθηκε και κάηκε από από μεταξικό καθεστώς.

Πήρε μέρος στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο και παραλίγο να σκοτωθεί. Ήταν ενεργό μέλος στην Αντίσταση και γράφτηκε αργότερα στο Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος. Μέσα στις πολλές δουλειές, τις οποίες έκανε για να επιβιώσει, ήταν κι εκείνη του δημιοσιογράφου κατά τα χρόνια της ώριμης του φάσης. Έγραφε κυρίως για πνευματικά ζητήμα και λογοτεχνία. Όταν έγραψε το "Δυο Άνθρωποι Μιλούν Για Την Ειρήνη Του Κόσμου", διαγράφτηκε από το Κ.Κ.Ε. και απομακρύνθηκε, γενικότερα, από το περιοδικό Ελεύθερα Γράμματα, όπου ήταν και διευθυντής. Εκείνη την περίοδο, εκλέχτηκε δημοτικός σύμβουλος  στον Πειραιά αναβαθμίζοντας πολιστικά την περιοχή δείχνοντας τον έντονο ανθρωπιστικό του χαρακτήρα.

Μετά το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967, αυτοεξορίστηκε στην Ελβετία, από όπου ταξίδεψε σε όλη την Ευρώπη συμμετέχοντας σε ραδιοφωνικές εκπομπές και σε φεστιβάλ ποίησης. Επίσης, τιμήθηκε από ευρωπαϊκά πανεπιστήμια.

Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1974 και εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα. Αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας του Τμήματος Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Έμεινε πιστός στο "καρυωτακισμό" κατά την έκδοση των πρώτων του ποιητικών συλλογών. Ανέκαθεν λυρικός και με το πέρασμα τον εκδόσεων διακρίνουμε μία χαρούμενη αύρα, μία αισιοδοξία και μία αγάπη για τον άνθρωπο και τη φύση. Ακόμη, δε κρύβεται και η επίδραση του από την δημοτική παράδοση.