Έρευνα: To Πάσχα σύμφωνα με τον Παγανισμό

Γράφει η Ελλάδα Κράλλη

Χρόνια απορούσα από που μπορεί να προέρχεται η έννοια του Πάσχα και γιατί οι παραδόσεις και τα έθιμά μας να είναι αυτά που γνωρίζουμε. Πέρσι αναρωτήθηκα για τα χριστιανικά μας έθιμα και είχα ξαναγράψει ένα άρθρο πάνω σε αυτό το θέμα. Αυτή τη φορά όμως μιας και τον τελευταίο καιρό μελετάω για τον παγανισμό, παρατήρησα ότι κάποια πράγματα δεν είναι όπως τα έχουμε μάθει.
Το Πάσχα είναι καθαρά εβραϊκό έθιμο από όλες τις απόψεις από το σούβλισμα του αρνιού και το κόκκινο στα αυγά που συμβολίζει το αίμα του Χριστού. Πόσο όμως αυτό το αίμα κύλησε για να το κατανοήσουν οι άνθρωποι; Ο Χριστός ήρθε σε μας για να ανανεώσει και να αναδιαμορφώσει τους παλιούς συμβολισμούς. Να φέρει μια νέα αρχή… να φέρει την Ανάσταση των ψυχών μας.

Όπως είχα αναφέρει στο περσινό μου άρθρο ο Ιησούς Χριστός κατέβηκε από τους ουρανούς ως αμνός του Θεού κουβαλώντας όλες τις αμαρτίες του κόσμου. Πόσο όμως χάθηκε από τότε μέχρι σήμερα; Μέχρι και η λέξη Πάσχα δεν είναι ελληνική. Προέρχεται από την εβραϊκή λέξη Πέσαχ που σημαίνει προσπέραση (έξοδος). Εκείνον τον καιρό οι εβραίοι πίστευαν ότι θα πέσει κατάρα στα πρωτότοκα παιδιά τους από τον άγγελο του θανάτου αν δεν έβαφαν με αίμα αμνών τις πόρτες τους. Όλα αυτά αναφέρονται στην Παλαιά Διαθήκη. Πριν έρθει ο Χριστός τηρούσαν αυτό το έθιμο κάθε χρόνο ευχαριστώντας τον θεό κάνοντας αυτή την τελετουργία. Προς τιμήν του σούβλιζαν αρνιά και γλεντούσαν.

Την στιγμή όμως που ήρθε ο Χριστός στον κόσμο ήθελε να δώσει μια νέα υπόσταση σε όλα αυτά τα παλαιά αρχέτυπα και τις εντολές. Καθιέρωσε να τιμούν οι άνθρωποι τη μνήμη μου με το σώμα και το αίμα του που το συμβόλισε με τον άρτο και το κρασί. Η μοναδική εντολή που αναίρεσε όλες τις υπόλοιπες ήταν να αγαπάμε τον Θεό και να μην πράττουμε αυτά που δεν θέλουμε να μας κάνουν. Ο ίδιος υπέδειξε το αρχέτυπο του σταυρού ως θεμελιώδες σύμβολο της πίστης μας.

Τα αρχέτυπα όμως υπήρχαν από την αρχή του κόσμου. Οι συμβολισμοί ήταν ανθρώπινο γέννημα. Ο παγανισμός δημιουργήθηκε από τότε. Όταν λοιπόν ο άνθρωπος εξέπεσε στη Γη είχε χάσει το χάρισμα της αφθονίας. Στη Γη άρχισε να βιώνει τις αρρώστιες, τον πόνο, τις κακουχίες και πολλά άλλα. Η πτώση όμως έφερε «αμνησία». Έχασε την πίστη του και άρχισε να δημιουργεί σύμβολα πίστης. Έφτασε μέχρι τη στιγμή του Μωυσή στη λεγόμενη έξοδο, για να καταλήξουμε στον όρο Πέσαχ. Ο Μωυσής κατέγραψε δέκα εντολές για να σταματήσουν οι άνθρωποι να προσκυνούν είδωλα. Ο Χριστός άλλαξε όλα αυτά τα δρώμενα του τότε θυσιάζοντας τον εαυτό του για να μας λυτρώσει. Πόσο όμως αυτό το εκτίμησε ο άνθρωπος; Πόσο η μνήμη του στερήθηκε εκείνες τις μαρτυρικές στιγμές του Κυρίου;

Οι ξένοι το Πάσχα το ονομάζουν Easter. Είναι καθαρά όνομα γυναικείας θεότητας με το όνομα Ishtar (ή αλλιώς Ίστερ, όπως προφέρεται και η ξένη λέξη). Προερχόταν από έναν σουμεριακό θρύλο του Tammuz και της συζύγου του Inanna (Ishtar). Όταν ο Tammuz πέθανε η Inanna νιώθοντας μεγάλη θλίψη από τον χαμό του αποφάσισε να τον ακολουθήσει στον κάτω κόσμο. Περνώντας από τις εφτά πύλες, της αφαιρέθηκε η κοσμική της ενδυμασία μένοντας γυμνή. Από εκεί κρίθηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο. Μετά από τρεις μέρες έχοντας παρατηρήσει ένας βοηθός της την απουσία της παρακαλάει τους θεούς για βοήθεια. Ο Enki ένας από αυτούς δημιούργησε δύο πλάσματα που το ένα κρατούσε το φυτό της ζωής και το άλλο το νερό της ζωής μεταφέροντας τα στον υπόκοσμο. Με αυτόν τον τρόπο ο Tammuz και η Inanna αναστήθηκαν,  φέρνοντας στη γη το φως για έξι μήνες. Τους υπόλοιπους έξι μήνες Tammuz επιστρέφει στον κάτω κόσμο με την Inanna πιστή του ακόλουθο. Αυτή η τελετουργία υποδηλώνει τον χειμώνα και την άνοιξη. Όσο παραμένει μακριά από τη γη η Inanna δεν υπάρχει γονιμότητα, τα ζώα δεν αναπαράγονται και η φύση πεθαίνει (χειμώνας), ενώ με την επιστροφή της μαζί με τον  Tammuz από τον κάτω κόσμο έρχεται η ανάσταση, η αναγέννηση της φύσης, της γονιμότητας (αναπαραγωγής των ζώων) και της αφθονίας (άνοιξη).

Δεν έχει διαφορά όμως ο σουμεριακός θρύλος με τα δικά μας τα λεγόμενα Αδώνια μυστήρια. Ο Άδωνης (αρχαίος σημιτικός θεός) είχε γεννηθεί από την αιμομιξία του Κινύρα και της Μύρρας που την είχε προκαλέσει η Αφροδίτη. Τον είχε ερωτευτεί παράφορα και από μωρό τον έδωσε στην Περσεφόνη, τη θεά του Κάτω Κόσμου μέχρι να μεγαλώσει. Φτάνοντας στην ενηλικίωση τον ερωτεύτηκε και εκείνη και δεν ήθελε να τον αποχωριστεί και υπήρξε μια διαμάχη μεταξύ των δυο θεοτήτων.  Η παρέμβαση του Δία όρισε τον Άδωνη να περνάει τέσσερις μήνες με την Αφροδίτη και άλλους τέσσερις μήνες με την Περσεφόνη. Αυτό δημιούργησε ζήλεια στον Άρη. Μεταμορφώθηκε σε κάπρο και τον σκότωσε. Με το αίμα του βάφτηκαν τα τριαντάφυλλα και από τα δάκρυα της Αφροδίτης φύτρωσαν παπαρούνες.  Επειδή και οι δυο όμως  επιθυμούσαν να τον έχουν συναποφάσισαν να τον μοιράζονται σε έξι μήνες η μια και έξι μήνες η άλλη. Αυτό συμβόλιζε την νίκη του έρωτα επί του θανάτου. Ο αφανισμός του υποδήλωνε τον μαρασμό της φύσης κατά τη διάρκεια του χειμώνα και η ανάστασή του την αναγέννηση της, τον ερχομό της άνοιξης. Από τότε ισχύουν τα Αδωνίδια κάνοντας συγκεκριμένες τελετές κυρίως γυναίκες προς τιμήν του Άδωνη. Τα αρχαία επιτάφια τελετουργικά γεγονότα ήταν ενάντια της Εκκλησίας, αλλά παρατηρώντας την ισχύ των Ελλήνων σε αυτά αναγκάστηκαν να τα ενσωματώσουν στη Χριστιανική θρησκεία.

Σήμερα το Πάσχα γιορτάζεται με σοκολατένια αυγά μέσα σε καλάθια και φιγούρες από κουνέλια και αχνιστά κουλουράκια που είναι γνωστά πιο πολύ στο εξωτερικό, αλλά φυσικά τα έχουμε υιοθετήσει και εμείς. Σκεφτήκατε όμως ότι όλα αυτά είναι παγανιστικά σύμβολα; Τα κουνέλια και οι λαγοί αντιπροσωπεύουν την θεά της γονιμότητας Eostre. Τα αυγά έχουν βαθύτερη έννοια. Είναι το σύμβολο του σύμπαντος. Το κέλυφος είναι η κρούστα της γης, το ασπράδι το μάγμα και ο κρόκος ο πυρήνας. Τα αυγά χρησιμοποιούνταν σε σαμανικές τελετουργίες  ζωγραφίζοντας πάνω τους περίεργα σχέδια και σχήματα. Είχαν γίνει γνωστές σε όλο τον κόσμο. Οι Δρυίδες άλλαξαν το έθιμο αυτό βάφοντας τα αυγά κόκκινα (όπως το γνωρίζουμε και εμείς σήμερα). Το κόκκινο χρώμα για εκείνους υποδήλωνε το αίμα της περιόδου. Τα έθαβαν στο χώμα προς το τέλος του χειμώνα για να συμβολίσουν την αρχή μιας άλλης εποχής, της άνοιξης. Μια τελετή για να τους δώσει η θεά αφθονία και γονιμότητα. Μια ιεροτελεστία που συμβόλιζε την γένεση της φύσης.

Μετά από αυτή την μελέτη μου για την γιορτή του Πάσχα συνειδητοποίησα ότι δεν υπάρχει τέτοια γιορτή. Δεν ανήκουν τα έθιμα σε εμάς αλλά σε άλλους την προ Χριστού εποχή. Γιατί λοιπόν αυτή η γιορτή να συνεχίζεται; Γιατί ο παγανισμός κυριαρχεί ακόμα στους ανθρώπους; Μήπως αυτός είναι ο λόγος που πολλοί είναι άθεοι σήμερα; Φυσικά δεν κατηγορώ κανέναν άνθρωπο μιας και είμαι άτομο της πίστης και όχι της θρησκείας.

Δεν έχει σημασία αν είμαστε Έλληνες ή ξένοι. Αυτό που παρατήρησα με σόκαρε. Αν ρωτήσω ανθρώπους γύρω μου τι γιορτάζεται το Πάσχα θα μου απαντήσουν την Ανάσταση του Κυρίου Ιησού Χριστού. Ο συνδυασμός της Σαρακοστής (αποχή από το κρέας- νηστεία), η ευλάβεια της Μεγάλης Εβδομάδας και μετά το Κυριακάτικο φαγοπότι πάντα μου δημιουργούσαν απορίες. Παρατηρώ ότι οι άνθρωποι συνεχώς βρίσκονται σε πτώσεις (αμνησίες). Προσκυνούν και εξυμνούν σύμβολα και τηρούν τελετές των παλαιών. Ποια λοιπόν η σημασία του Πάσχα στη σημερινή κοινωνία; Πότε λοιπόν θα σταματήσουν αυτά τα δρώμενα; Είναι τελικά ο άνθρωπος δέσμιος των συμβολισμών;