Τρίτη 17 Οκτωβρίου 2017

Αφιέρωμα| Ο Oscar εκ βαθέων | Κατερίνα Καλαμπάκα


Ο πολυτάλαντος Ιρλανδός, Oscar Wilde, γεννήθηκε σαν σήμερα το 1854. Απόγονος αστικής οικογένειας, που άνηκε στον κύκλο της διανόησης και τον μύησε στον κλασικισμό από τη νεαρή του ηλικία. Έπειτα, όμως, υποστήριξε με πάθος αυτό που τον έκανε γνωστό και θα τον κάνει πάντα, τον αισθητισμό (κίνημα που αναπτύχθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα στην Βρετανία και θεωρείται κατά κάποιο τρόπο το αγγλικό παρακλάδι του γαλλικού συμβολισμού). Τιμήθηκε με την δόξα του θεατρικού συγγραφέα, αλλά υπήρξε εξίσου σπουδαίος ποιητής, μυθιστοριογράφος, κριτικός, διηγηματογράφος, δοκιμιογράφος, εκδότης περιοδικού και δημοσιογράφος.

Αφιέρωσε τη ζωή του στην αναζήτηση του ωραίου και του παράδοξου. Αρνήθηκε την ύπαρξη ηθικού ή μη προτύπου στην τέχνη. Ξεχώρισε για τις ιδέες του, το μυαλό του γράφοντας αντισυμβατικά και δεχόμενος επιθετική κριτική.

Ακόμη, μας είναι γνωστός για τις δικαστικές του διαμάχες με τον πατέρα του εραστή του (αν και παντρεμένος και πατέρας δύο παιδιών), οι οποίες εν τέλει γύρισαν εις βάρος του και με γερό χαρτί το μοναδικό του μυθιστόρημα «Το Πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι», που μπορεί να τον απογείωσε λογοτεχνικά, αλλά εκεί στάθηκαν κάποιοι λόγω του έντονου αυτοβιογραφικού στοιχείου για να τον παγιδέψουν. Ο ίδιος κατηγορήθηκε για σοδομισμό (η ομοφυλοφιλία ήταν ποινικό αδίκημα εκείνη την εποχή). Καταδικάστηκε σε καταναγκαστικά έργα για δύο χρόνια.

Μέσα στη φυλακή έγραψε το “De profundis” (=Εκ Βαθέων) . Ένα έργο επιστολικό στο οποίο πραγματικά ξεδιπλώνει τον εαυτό του και δεν θυμίζει σε τίποτα την εικόνα του δημιουργού ή ανθρώπου, που είχε δείξει μέχρι τότε. Μας αφήνει να δούμε τον γυμνό εαυτό του περισσότερο από κάθε άλλη φορά και μας φωνάζει πως είναι κάτι παραπάνω από δραματουργός, οικογενειάρχης, διανοούμενος και την κάθε ταμπέλα, που του έβαλαν. Mας λέει ότι είναι πάνω απ' όλα άνθρωπος με ασυγχώρητα λάθη, έντονα πάθη και κολασμένες απολαύσεις γύρω από τη σκιά του εξομολογητικού χαρακτήρα (ερωτικού και μη), που σκεπάζει το έργο.

Δε φοβάται να τσαλακωθεί στην επιστολή. Από είδος γραμματειακό μας το κάνει λογοτεχνικό. Η επιστολή του είναι στο όριο του ενός ημερολογίου. Κερδίζει σε αληθοφάνεια δίνοντας μας και μία λογοτεχνική πρωτοπορία ταυτόχρονα. Είναι ένας ύμνος στην αυτογνωσία, την παρακμή, την ταλαιπωρία και το περιθώριο, που πραγματικά μας πάει κατευθείαν σε μία ελαφριά δόση των Γάλλων συμβολιστών.

Μετά τη φυλακή πήγε και αυτοεξορίστηκε στη Γαλλία. Ενώ ήταν στη φυλακή ο αδελφός του έβαλε ενέχυρο και πούλησε τα αγαπημένα του πράγματα . Παρ' όλο που δεν ξαναείδε τη γυναίκα του μετά τη φυλακή, δεν πήραν ποτέ διαζύγιο.  Στιγματίστηκε κοινωνικά και προσωπικά και κλείστηκε στον εαυτό του. Επίσης, γνώρισε όσο κανείς την χλεύη με πλήθος γελοιογραφιών. Η επίθεση στο πρόσωπο του υπήρξε έντονη ειδικά μετά τις δίκες, που έφεραν στο φως το μυστικό του πάθος και την αλήθεια για κάτι, που φοβόταν και δεν μπορούσε να πει.

Υπήρξε ο μόνος λογοτέχνης που υπέγραψε την αίτηση του Τζορτζ Μπέρναρντ Σω για να δοθεί χάρη στους αναρχικούς που είχαν συλληφθεί (και εν τέλει εκτελέστηκαν) στο Σικάγο, το 1886. Έτσι, μπορούμε να καταλάβουμε, που είναι τοποθετημένος πολιτικά.

Ασπάστηκε τον Καθολικισμό και μετά τον πρόωρο θάνατο του (46 ετών) οι επικριτές του και ένας βιογράφος του προσπάθησαν να διαδώσουν ότι αιτία θανάτου ήταν η σύφιλη λόγω των σχέσεων του. Ωστόσο, αυτό το διέψευσαν οι ίδιοι οι γιατροί του. Το πιο πιθανό αίτιο είναι η μηνιγγίτιδα.

Ο τάφος του βρίσκεται στο Παρίσι και επάνω είναι γραμμένοι στίχοι από τη “Μπαλάντα της φυλακής του Ρέντιγκ” (το τελευταίο σπουδαίο του έργο) : Γι' αυτόν, η τσακισμένη λήκυθος του οίκτου θα γεμίζει με ξένα δάκρια. Γιατί θα τονε θρηνούν οι απόκληροι της ζωής κι οι απόκληροι πάντα κλαίνε.




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου