Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Καζούο Ισογκούρο

Γράφει η Μαρίνα Καρτελιά

Φωτ.:dim/art

Ανακοινώθηκε πριν λίγο ότι το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας απονέμεται στον Καζούο Ισογκούρο. Πολυγραφότατος και διάσημος χάρη στο μυθιστόρημά του "Τα απομεινάρια μιας μέρας" (ένα εκατομμύριο αντίτυπα στα Αγγλικά, μεταφρασμένο σε 24 γλώσσες) το οποίο γυρίστηκε και ταινία σε σκηνοθεσία Τζέιμς ΄Αιβορι. ΄Αλλα μυθιστορήματά του έχουν αποσπάσει βραβεία και το τελευταίο του ήταν υποψήφιο για το Βοοker.

Στο άκουσμα του ονόματος, είπα μέσα μου κι εγώ αυτό που προφανώς είπαν κι άλλοι: "Ποιος είναι αυτός;". Διάβασα επίσης και το σκεπτικό της απόφασης της Ακαδημίας.Και σκέφτηκα και κάποιους εκατοντάδες ίσως χιλιάδες άλλους, "χαμένες ψυχές", που μπαίνουν στο εργαστήρι του συγγραφέα και χάνονται και δεν τους μαθαίνει ποτέ κανείς γιατί τα βιβλία τους δεν φτάνουν ποτέ απ΄το συρτάρι τους στα ράφια. 

Σκέφτηκα τη Τζ. Κ. Ρόουλινγκ που έγραφε στην τοπική πάμπ για να μην πεθάνει στο σπίτι από κρυοπαγήματα χωρίς θέρμανση. Σκέφτηκα τους ποιητές που πεθαίνουν άσημοι. Τους λογοτέχνες που πέφτουν θύματα κλοπής των έργων τους. Που κατακρεουργούνται. 

Σκέφτηκα εκείνους που νομίζουν πως είναι συγγραφείς ή ποιητές, αλλά όπως είπε ο Νάνος Βαλαωρίτης σε μια συνέντευξη πρόσφατα δεν έχουν καν ποιητική παιδεία, δεν διαβάζουν ποίηση και αγνοούν τα ποιητικά ρεύματα.

Κι ύστερα άνοιξα το βιβλίο που διαβάζω αυτές τις μέρες, που πιο επίκαιρο δε γίνεται, το Χαμένο Νόμπελ. Ο συγγραφέας,  Κώστας Αρκουδέας, μετά την εμπεριστατωμένη ανάλυσή του για το θεσμό του Νόμπελ, αναφέρει :

"Το συμπέρασμα που εξάγει κανείς είναι ότι δεν υπάρχει ασφαλές κριτήριο σε ποιον απονέμεται το βραβείο. Τα πάντα είναι θέμα ερμηνειών, συσχετισμών, παρασκηνιακών διαβουλεύσεων και πολιτικών αντιλήψεων, που αφορούν την εκάστοτε χρονική περίοδο. ΄Οπου υπεισέρχεται ο ανθρώπινος παράγοντας, υπεισέρχεται και το υποκειμενικό κριτήριο".

Θα σταθώ ταπεινά. Είμαι ένας κόκκος άμμου μπροστά σ'όλους αυτούς τους συγγραφείς, είτε βραβεύτηκαν είτε όχι. Μερικούς τους ξέρουμε κι ας μην βραβεύτηκαν ποτέ.

Τη χρονιά που πήρε το Νόμπελ ο Γιώργος Σεφέρης, υποψήφιος ήταν και ο Σάμιουελ Μπέκετ που έχει πει τη μνημειώδη φράση :

΄Ολοι γεννιόμαστε τρελοί, μερικοί παραμένουν". 

Και θα τελειώσω με το βλέμμα αφημένο στους στίχους του Ινδού ποιητή Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ, που επίσης δεν βραβεύτηκε ποτέ :

Σα θα ΄ρθει ο θάνατος και θα μου μουρμουρίσει,

"Οι μέρες σου τελειώσανε", 

αφήστε με να του πω : "΄Εζησα με αγάπη

κι όχι μονάχα στον απλό χρόνο".

Αυτός θα με ρωτήσει : "Θα παραμείνουν άραγε τα τραγούδια σου;"

Θα του πω : "Δεν ξέρω γι΄αυτό, ξέρω μονάχα ότι συχνά

σαν τραγουδούσα βρήκα την αιωνιότητά μου".