Σελιδοδείκτης | "Τα Κατά Αιγαίον Πάθη" του Κώστα Αρκουδέα

Γράφει η Μαρίνα Καρτελιά

Τα Κατά Αιγαίον Πάθη - Εκδόσεις Καστανιώτη

Το κείμενο αυτό πόρρω απέχει από το να είναι κριτική. Είναι μια αίσθηση, μια αχλύ. Γι’ αυτό και γράφεται μόλις τελείωσα το βιβλίο.

Το άρχισα το καλοκαίρι. Το πήγα διακοπές στο χωριό αλλά εκεί δε διάβασα καθόλου, μονάχα έγραφα. Το πήγα ταξίδι με το intercity, αλλά δεν το άνοιξα παρά ελάχιστα. Στον προορισμό μου διάβασα δυο σελίδες πριν βουτήξω στη θάλασσα.Ύστερα γύρισα στην Αθήνα. 

Κάποιο πρωί άρχισα "Το χαμένο Νόμπελ", του ιδίου. Διάβασα εκατό σελίδες. Αυτό το κοίταγα. Μέρες πολλές να με περιμένει στο τραπέζι του σαλονιού. Προχτές το ξανάνοιξα και το τελείωσα προ ολίγου. Έχουν δίκιο όταν λένε πως για το κάθε βιβλίο έρχεται η ωρα του.

Τα Κατά Αιγαίον Πάθη είναι ένα φρενήρες ταξίδι, μια περιπλάνηση αδιάκοπη ανάμεσα στο όνειρο και στην πραγματικότητα, στις αξίες και τις ψευδαισθήσεις, στις συμβατικότητες και στην κοσμοθεωρία. Ακροβατεί, κινούμενο αριστοτεχνικά αναμεσα στην δομή ενός καμβά ενός συμβατικού μυθιστορήματος ή μιας πλοκής πλεγμένης με όρους και λογική αρχαίου έπους. Οι ήρωές του από την αρχή μου μοιάσανε ομηρικοί, όχι σημερινοί. Με αδυναμίες, χαρακτηριστικά κι ατέλειες τέτοιες. Και γι’ αυτό μου φαίνεται πως δικαιολογούνται οι συμπεριφορές τους ως ομηρικών ηρώων, όχι ως καθημερινών Ελλήνων. Ή ανθρώπων του καιρού μας.

Βρήκα κομμάτια του εαυτού μου πολλές φορές μέσα στο μύθο, στους χαρακτήρες, στις σκέψεις. Κυρίως εκεί.Το βιβλίο έχει ατμόσφαιρα μυστηριακή. Φωτογραφία κινηματογραφική. Σκηνογραφία θεατρική. Έχει την άγνοια του κινδύνου και γι αυτό όταν ο κίνδυνος φανεί, ο αναγνώστης εκπλήσσεται.

Δεν έχει πρωταγωνιστές τελικά, όσο κι αν αυτή φαίνεται να είναι απλά η Ιστορία του Μπαλή. Είναι η ιστορία του καθενός τους, του καθενός μας ισάξια, αν ίσως βρεθεί σε παρόμοια κατάσταση, όπως αυτές που περιγράφονται στο βιβλίο. Ακόμα και ο αφηγητής-κεντρικός ήρωας, μοιάζει να στέκεται αμήχανος μπροστά σε αυτά που συμβαίνουν. Σαν να δρα αυθόρμητα. Ως να μην ήταν εντεταλμένος από τον συγγραφέα να ξετυλίξει το μύθο.

Και τώρα πρέπει να διαλέξω ένα απόσπασμα από αυτά που υπογράμμισα και να το μοιραστώ μαζί σας. Ένα. Γιατί μου άρεσαν περισσότερα :

"Αυτό που κρατάμε στα χέρια μας θέλει σεβασμό και τρυφερότητα. Θέλει αλήθεια και ζεστασιά, είτε έχουμε να κάνουμε με τσιγάρο είτε με την ίδια μας τη ζωή. Αυτό που κοιτάμε έχει ανάγκη από ένα μήνυμα δυνατό και διαφορετικό, είτε έχουμε να κάνουμε με διαφημιστική αφίσα είτε με τη σελήνη. Αυτό που ακούμε, πρέπει να το δεχόμαστε με την ψυχή και το σώμα, είτε είναι εξάτμιση μηχανής είτε Μπαχ. Αυτό που ερωτευόμαστε.... Αλλιώς, είναι προτιμότερο να μην ακουμπάμε, να μη βλέπουμε, να μην ακούμε, να μην ερωτευόμαστε. Αυτός είναι ο σκοπός. Αυτό με ενδιαφέρει να κάνω από τη στιγμή που επέλεξα να είμαι παρούσα."

΄Ενα είπα; Καλά, δεν μπορώ να αντισταθώ. Με κέρδισε κι αυτό :

"΄Οσα με καταστρέφουν είναι πράγματα γνωστά, που συνεχίζουν να με καταστρέφουν. Μονάχα η τρελή ποίηση, η πρέζα μου, αντιστέκεται. Καμιά ομάδα δεν θα κατορθώσει να με απεξαρτήσει απ΄αυτήν. Ποιος μπορεί να πλασάρει οτιδήποτε, με όποιον τρόπο, σε πεντ΄έξι γραμμές που σε στέλνουν; Ποιος ιερόσυλος; Και η Τέχνη, η γκόμενα του σπιτιού μας, ήρεμη και υπομονετική, έχει μάθει να περιμένει".

Τα Κατά Αιγαίον Πάθη, του Κώστα Αρκουδέα, Εκδόσεις Καστανιώτη (νέα έκδοση, αναθεωρημένη).

Y.Γ. Ενώ είχα τελειώσει το κομμάτι και γυρίσει ξανά στη μελέτη του Χαμένου Νόμπελ, αναρτώντας στον τοίχο μου το στίχο του Βάρναλη "Γνήσιο τέκνο της Οργής", το χέρι μου πήγε να γράψει "Μπαλής". Αυτό για να ξέρετε συνειρμούς που μπορεί να σας φέρει το βιβλίο αυτό στις σελίδες του.

Μα