Pedro Almodovar. Ακούγοντας αυτό το όνοµα, ξεπετάγονται στο µυαλό λέξεις όπως, µελόδραµα, σεξ, ίντριγκα, ανατροπή και ίσως σε κάποιους έρχονται στο μυαλό πιο αλλόκοτα πράγματα.
Για µένα, αυτό που κάνει τον Almodovar ξεχωριστό, εκτός από τις ευφάνταστες πλοκές του και το ταλέντο του να είναι πάντα δηµιουργικός, είναι η δεξιοτεχνία του να καταπιάνεται με θέµατα ταµπού χωρίς να δίνει έµφαση. Με άλλα λόγια, µέσα στις ταινίες του, τον µεγαλύτερο απόηχο αφήνουν οι ήρωες που προέρχονται από μειονοτικές οµάδες. Ήρωες που δεν αντιµετωπίζονται µε ιδιαίτερο τρόπο, ούτε διαπερνώνται από στερεοτυπικό ύφος αλλά αγγίζονται κινηματογραφικά µε µια φυσικότητα και μια ανθρωπιά που σπάνια συναντάται στη μεγάλη οθόνη.
Παλαιότερα, κυρίως, τέτοιοι χαρακτήρες αποτελούσαν ένα αντικείμενο γέλιου εφευρεμένο απλά για να στηρίξει την πορεία του πρωταγωνιστή. Σε άλλες περιπτώσιες, αποτελούσαν κλισέ γραµµένα από ανθρώπους που αδυνατούσαν να αφουγκραστούν πολύπλοκες καταστάσεις. Σήµερα, λόγω µιας ευρύτερης ευαισθητοποίησης του κοινού πάνω σε τέτοια θέµατα (ίσως και σε υπερβολικό βαθµό), οι ταινίες τείνουν να υπερδραµατοποιούν καταστάσεις με σκοπό να δείξουν ότι ενδιαφέρονται για θέµατα διαφορετικότητας, στοιχείο που συμπεριλαμβάνεται στις στρατηγικές μάρκετινγκ και προώθησης της εκάστοτε ταινίας.
Με τον Αλµοδοβάρ τα πράγματα αλλάζουν. Πρόσφατα είδα την ταινία «Καυτή Σάρκα» (ή στα ισπανικά «Carne Tremula»). Αυτό που κάνει µεγαλύτερη εντύπωση στην ταινία, είναι ο τρόπος που ο Almodovar διαχειρίζεται το θέµα της αναπηρίας. Κατά τη διάρκεια της ταινίας ο χαρακτήρας που ενσαρκώνει ο Javier Bardem (πρόκειται για το ρόλο που τον ανέδειξε) παθαίνει ένα ατύχηµα που έρχεται ως απότοκο των πράξεών του. Η αµέσως επόµενη σκηνή τοποθετείται σε μεταγενέστερο χρόνο. Μεταφερόµαστε κάποια χρόνια αργότερα, όπου ο πρωταγωνιστής είναι ο καλύτερος παίκτης της ισπανικής οµάδας µπάσκετ µε αναπηρικά καροτσάκια, κατά τη διάρκεια των Παραολυµπιακών Αγώνων της Βαρκελώνης το 1992.
Αυτό που πετυχαίνει ο Almodovar είναι μια ψύχραιμη ματιά πάνω στο θέμα. Αποποιείται τις τύψεις ή τον οίκτο από αλλά και προς τους χαρακτήρες του. Η οπτική του διακρίνεται από σαφή δυναμισμό, αφού κατατάσσει τους χαρακτήρες του στο μέσο άνθρωπο, που συνεχίζει την πορεία της ζωής του, παρά τις αντιξοότητες και τις μοιραίες στιγμές. Μας υπενθυμίζει δεξιοτεχνικά, ότι όλοι οι άνθρωποι είναι σε θέση να κάνουν λάθη και να νιώθουν πάθη. Αλλά σε κάθε περίπτωση, η διαφορετικότητά τους προσδιορίζεται αναφορικά µε τις πτυχές της προσωπικότητας τους και όχι κάθε είδους αδυναμίες .
Ο Almodovar δεν αγιοποιεί τους χαρακτήρες του, απλά τους διαμορφώνει ώστε να εξυπηρετούν την πλοκή. Ένα παρόµοιο παράδειγµα που αποτελεί, ίσως, και το κορυφαίο έργο του είναι η ταινία: «Ολα για την µητέρα µου». Εδώ, ο Almodovar αντιµετωπίζει όλους τους χαρακτήρες του µε την ίδια ευαισθησία, με την ίδια φροντίδα. Όλοι διαθέτουν βάθος στην προσωπικότητά τους, ανεξάρτητα με αν είναι µια µητέρα που µεγαλώνει µόνη το παιδί της, µια τραβεστί ιερόδουλη ή ένας άνδρας που έκανε αλλαγή φύλου. Παρ’όλο που το σενάριο έχει µελοδραµατικές στιγµές, αισθάνοµαστε όλους τους χαρακτήρες αληθινούς και «τρισδιάστατους» γιατί είναι γραµµένοι µε αγάπη και όχι απλά για να προκαλέσουν. Έτσι, θέµατα όπως η αλλαγή φύλου, η πορνεία, ο εθισµός στα ναρκωτικά και το AIDS αντιµετωπίζονται στην ταινία ανοιχτά χωρίς φόβο και µε διάθεση να έρθουν στο φως, προκειμένου να πυροδοτηθεί μια ουσιαστική συζήτηση.
Οι ταινίες του είναι γεμάτες από αναφορές σε ποικίλα σηµαντικά θέµατα, τα οποία καθηµερινά αγνοούνται, όπως η ζωή ενός τυφλού στις «Σπασµένες Αγκαλιές», η κατάθλιψη στην «Julieta» και η εµµονή στο «Δέρμα που Κατοικώ». Τα θέματα «ταμπού» δεν εντάσσονται πάντα στον κεντρικό άξονα της υπόθεσης αλλά δένουν αρµονικά στην πλοκή. Στη µόνη ταινία που ο σκηνοθέτης αποφάσισε να δώσει έµφαση σε κάποιο σοβαρό θέµα και καταστήσει κεντρικό στοιχείο ήταν η περίπτωση της παιδοφιλίας στην ταινία «Κακή Εκπαίδευση». Η ταινία αφηγείται τις επιπτώσεις που είχε ένα καθολικό σχολείο στη φιλία, στη σεξουαλικότητα και γενικά στη ζωή δύο µακροχρόνιων φίλων. Ο Almodovar χρησιµοποιώντας δικά του βιώµατα και χτίζοντας αριστοτεχνικά µια ευφάνταση δοµή στην πλοκή, δίνει προσωπική διάσταση στα θέµατα της παιδοφιλίας, του βιασµού και της οµοφυλοφιλίας. Έτσι τα αντιµετωπίζει τόσο µε µια σοβαρότητα και ευαισθησία όσο και µε µια φυσικότητα εφόσον αποτελούν βαθιά βιογραφικά στοιχεία .
Ακούγοντας, λοιπόν, το όνοµα Pedro Almodovar ξεπετάγονται στο μυαλό λέξεις όπως, µελόδραµα, ίντριγκα, ή σεξ αλλά ο απόηχος της επιτυχίας έγκειται στην αίσθηση της ειλικρίνειας και της καθαρής οπτικής που ανασύρεται μαζί με το όνομα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου